دفتر دوم، بیت 2167

تنها کردن باغبان، صوفی و فقیه و علوی را از همدیگر

باغبانی چون نظر در باغ کرد               دید چون دزدان به باغ خود سه مرد

یک فقیه و یک شریف و صوفیی          هر یکی شوخی بدی لایوفیی

گفت با اینها مرا صد حجت است         لیک جمع‌اند و جماعت قوت است

بر نیایم یک تنه با سه نفر                 پس ببرمشان نخست از همدگر

هر یکی را زان دگر تنها کنم               چونک تنها شد سبالش برکنم

حیله کرد و کرد صوفی را به راه          تا کند یارانش را با او تباه

گفت صوفی را برو سوی وثاق            یک گلیم آور برای این رفاق

رفت صوفی، گفت خلوت با دو یار         تو فقیهی واین شریف نامدار

ما به فتوی تو نانی می‌خوریم            ما به پر دانش تو می‌پریم

وین دگر شه‌زاده و سلطان ماست       سید است از خاندان مصطفاست

کیست آن صوفی شکم‌خوار خسیس   تا بود با چون شما شاهان جلیس؟

چون بباید مر ورا پنبه کنید                 هفته‌ای بر باغ و راغ من زنید

باغ چه بود؟ جان من آن شماست       ای شما بوده مرا چون چشم راست

وسوسه کرد و مریشان را فریفت        آه کز یاران نمی‌باید شکیفت

چون بره کردند صوفی را و رفت          خصم شد اندر پیش با چوب زفت

گفت ای سگ صوفیی باشد که تیز     اندر آیی باغ ما تو از ستیز؟

این جنیدت ره نمود و بایزید؟               از کدامین شیخ و پیرت این رسید؟

کوفت صوفی را چو تنها یافتش           نیم‌کشتش کرد و سر بشکافتش

گفت صوفی: آن من بگذشت لیک       ای رفیقان پاس خود دارید نیک

مر مرا اغیار دانستید هان                  نیستم اغیارتر زین قلتبان

آنچه من خوردم شما را خوردنی‌ست  وین چنین شربت جزای هر دنی‌ست

این جهان کوه است و گفت و گوی تو   از صدا هم باز آید سوی تو

چون ز صوفی گشت فارغ باغبان         یک بهانه کرد زان پس جنس آن

کای شریف من برو سوی وثاق           که ز بهر چاشت پختم من رقاق

بر در خانه بگو قیماز را                      تا بیارد آن رقاق و قاز را

چون بره کردش بگفت ای تیزبین         تو فقیهی ظاهرست این و یقین

او شریفی می‌کند دعوی سرد           مادر او را که می‌داند که کرد؟

خویشتن را بر علی و بر نبی              بسته است اندر زمانه بس غبی

خواند افسونها شنید آن را فقیه          در پیش رفت آن ستمکار سفیه

گفت ای خر اندرین باغت که خواند؟     دزدی از پیغامبرت میراث ماند؟

شیر را بچه همی‌ماند بدو                  تو به پیغامبر به چه مانی؟ بگو

شد شریف از زخم آن ظالم خراب        با فقیه او گفت من جستم از آب

پای دار اکنون که ماندی فرد و کم        چون دهل شو زخم می‌خور بر شکم

گر شریف و لایق و همدم نیم             از چنین ظالم ترا من کم نیم

شد ازو فارغ بیامد کای فقیه              چه فقیهی؟ ای تو ننگ هر سفیه

فتوی‌ات اینست ای ببریده‌دست         کاندر آیی و نگویی "امر هست"؟

این چنین رخصت بخواندی در وسیط     یا بدست این مساله اندر محیط؟

گفت حقستت، بزن، دستت رسید       این سزای آنک از یاران برید!

نظرات دوستان:

محمد:

سلام
سمبلهای این داستان به نظر بیداد عبارتند از
باغبان : ما آدمها
باغ : حقیقت انسانی ما ، ذات پر نشاط و سبز و شاداب ما
ورود بدون اجازه به باغ از سوی آن سه نفر : آلودگی حقیقت ما به نفس با چهره های متنوع ، فریبنده و به ظاهر موجه اما اعتباری و غیر حقیقی
صوفی ، فقیه و سید : مظاهر مختلف از نفسانیات ما. این سه شخصیت از مهمترین وجوه اعتباری و غیر حقیقی هستند که ما با تکیه به آنها برای خود به خلق هویت فکری می پردازیم. تکیه بر و هویت طلبی از مقام علمی و مدارک علمی( فقیه )، هویت طلبی از رگ و ریشه و اصل و نصب ( سید ) و هویت طلبی از سیر و سلوک و عرفان و ادعای خودشناسی ( صوفی )ر
مبارزه باغبان با آن سه نفر : شیوه مورد نظر مولانا در مبارزه با هویتهای فکری
نکته : مبارزه باغبان با آن سه با عباراتی تحقیر آمیز همچون سگ و خر همراه است . در واقع مولانا این هویتهای جعلی را در مقام سگ و خر می نشاند تا هیچ جایی برای چسبیدن به این عناوین باقی نگذارد
توصیه های این چهره ها در زمان شکسته شدن و محو شدن به بقیه : با در هم شکستن هر چهره و بریدن از آن، زمینه برای شکست دیگر چهره ها فراهم میشود
به نظر میرسد مولانا توصیه دارد که خصوصیات نفس را باید یک به یک شناخت و یک به یک به نابودی آنها همت گماشت. یا به عبارتی دیگر باید این هویت در هم تنیده و پیچیده را از هم باز کرد شناخت و نابود کرد. قدرت پایداری نفس به همپوشانی کردن وجوه مختلف است تا از هم شناخته نشوند و قدرت مقاومت آنها تنها وقتی در هم میشکند که بتوان این وجوه را از هم بازشناخت. و یاری میان آنها را در هم شکست
با تشکر

پری سیما:

باسلام و احترام
بنظرم این داستان را میتوان هم تفسیر بیرونی کزد و هم تفسیر درونی. در حالت اول منظور این است که نه تنها نباید از دوستان و یارانی که در مسیر خود شناسی هستند، جدا شد بلکه با سایرین نیز که اعتقادی به خودشناسی و فطرت اصیل انسانی ندارند و آن را مورد تمسخر قرار میدهند بایستی با مدارا رفتار نمود بهر حال هر کسی کیفیتی مثبت در وجودش هست که بتوان بواسطه آن با آنها رابطه دوستانه بر قرار کرد اگر انسان خود را جدا از آنها بداند راحتتر میتوانند ذهن او را به آشوب کشیده و از فطرتش دور کنند بخصوص زمانیکه انسان از یاران خود جداست و در برابر آدمهای اسیر هویت فکری تنها مانده است آسیب پذیر تر میشود. بنابراین در عالم بیرون باغبان نماد جامعه اسیر هویت فکری است که با ترفند هائی که در جامعه رایج است بین دوستان جدائی انداخته و ذهنشان را به چالش کشیده و کیفیت های اصیل وجودی آنها را یک یک از بین برده و آنها را از فطرتشان دور میکند اما در تفسیر دوم قضیه بر عکس است (البته بنظر من) باغبان نماد عقیل مفید است و سه نفر صوفی و شریف و فقیه که هرکدام سمبل \"من\" های مختلف ذهنی میباشند و از همدیگر تغذیه میکنند و موجودیتشان وابسته به هم است و در ضمن هر کدام خصلتهای مربوط به خودشان را دارند که مکررا در درسهای گذشته در باره آنها توضیح داده اید (مثل گرفتار اتوریته بودن و خوباختگی ، خود را عارف و مولوی شناس نشان دادن ، هویت خود را از شیخ و پیر و ائمه و انبیا گرفتن و بزرگ و مقدس جلوه دادن خود به واسطه آن و تقلید و شخصیت نمایشی وغیره) این \"من\" های ذهنی در عین حال که در تعارض باهم هستند چون رقیب همند و مدام در حال مقایسه و رقابت با یکدیگر و نسبت به هم گستاخ و بی وفا هستند ولی برای ادامه حیات یکدیگر را تقویت و تثبیت میکنند و به تایید هم نیاز دارند یعنی اگر یکی از آنها نباشد دیگری هم نخواهد بود بنابراین به حضور هم نیاز دارند .فرد سالک اگر بتواند یکی از \"من\" ها را از بین ببرد قادر است همه آنها را نابود کند چون وجود همه آنها چون حلقه های زنجیر وابسته به یکدیگر است و اگر حلقه های اول باز شوند بقیه حلقه ها نیز باز خواهند شدعقل مفید یعنی باغبان برای ازبین بردن تصاویر ذهنی در نمادهای صوفی و فقیه و شریف بجای مبارزه و تلاش به بازگو کردن عادات و خصوصیات مخرب تک تک آنها می پردازد که همان آگاهی فرد سالک به خصوصیات \"من \" های ذهنی است که با آگاهی عمیق فرد آن تصاویر ذهنی از بین میروند وقتی صوفی میگوید که من از این آدم غریبه تر نیستم شما هم این کتک را خواهید خورد و یا سید میگوید که از من گذشت و لی تو تنها ماندی یعنی با وجود همه اختلافات ما از یک جنس هستیم اگر بلائی سر یکی بیاید آن دیگری هم بی نصیب نخواهد ماند .
 

علی:

سلام
با تشكر از آقاي پانويس عزيز و همه دوستان گرامي
عصر شتاب زده دود و آهن همچنان بي رحمانه در حال تخريب و از بين بردن زمين زيباي ماست تا بدين وسيله آن را به جهنمي سوزان بدل كند اما مهمان نوازي خورشيد و دريا و آسما ن و مجموعه طبيعت همچنان صبورانه اين ميهمان نامبارك را تحمل مي كنند اما به هر شكل هر از گاهي خشم طبيعت علائمي را به نشانه هشدار به انسان امروزين نمايان مي كند و مصداق اين شعر مي گردد كه : اين جهان كوه است و فعل ما ندا سوي ما آيد نداها را صدا . و بي هيچ ترديد بايد گفت كه اگر روال تخريب طبيعت به همين شكل ادامه يابد تاوان سنگيني در انتظار ما و نسلهاي پس از ماست .
***
وقتي هر يك از شخصيتهاي داستان خود را به عنوان صوفي و سيد و فقيه شناسايي مي كند و شخصيت آنان توسط باغبان توصيف مي گردد همين صفات باعث جدايي بين آنها مي گردد . در نظر بگيريد كه تصاوير و كلمات شه زاده و فقيه در ذهن آنان وجود دارد و در آن صورت هر يك از آنان وجود خود را متعين و جدا از ديگري مي داند .مثلا تصوير صوفي بودن ابتدا صوفي را متعين مي كند و بعد انعكاس همان تصوير صوفي بودن ديگرا ن را در ذهن صوفي از او جدا مي كند (اين جهان كوه است و گفت وگوي تو ....). حالتي را در نظر بگيريد كه هيچ يك از آن سه نفر هيچ تعبير و توصيفي از شخصيت خودش نداشته باشد و در آن صورت آيا باغبان مي توانست آنان را از هم جدا كند ؟

اولين گام جدايي آنها بيرون رفتن آنان از باغ است يعني به طمع آوردن چيزي به داخل باغ و همين كيفيت يعني برون نگري و اسير سمبلها و الفاظ شدن و اگر ذهن آنان بدون مخاطب مي شد معنايش اين بود كه الزامي براي بيرون رفتن از باغ وجود نمي داشت و در كيفيت در باغ بودن( درون نگري) مي بود و نتيجتا جدايي صورت نمي گرفت ...
شاد كام باشيد
همراه شما علي

اسلامی – امیرعطایی:

بنام خدا
موضوع :
تاویل داستان «تنها کردن باغبان صوفی، فقیه و علوی را از همدیگر»

تاویل ما از داستان فوق به شرح ذیل است:
صاحب باغ سمبل نفس و یا هویت فکری و ان سه نفر سمبل فطرت است.

انسان تا وقتی در فطرت خود است، در عالم درون در وحدت قرار دارد و باالطبع با عالم بیرونی هم در وحدت می زید (عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست)

نفسانیت و هویت فکری در اثر تلقینات جامعه وارد ذهن و فکر ما می شود و ادعای مالکیت باغ جان ما را مینماید ولی تا زمانی که ما در فطرت خود قرار داریم و در عالم درون در وحدت هستیم ، نفسانیت و هویت فکری در ما بشدت ضعیف است.

هرچه تلقینات جامعه در ذهن و فکر ما بیشتر جا بگیرد، فطرت ما ضعیفتر میشود و ما از درون دچار تشتت و تفرقه میگردیم و نفس به تدریج می تواند باغ جان ما را تصرف کند و حاکمیت خود را بر ما اعمال نماید. آنوقت است که ما حاضر میشویم برای حفظ منافع نفس و هویت فکری و تامین لذات و شهوات نفسانی در عالم بیرون با همه درگیر شویم و هر روز قصد عزیزی کنیم.
با تشکر از شما
اسلامی – امیرعطایی
توکیو - ژاپن
 

پایان نظرات دریافتی دوستان، تا تاریخ 8/7/2009

دوستانی که تاکنون نظرشان را درباره این داستان ارسال نکرده‌‌اند، لطفاً از طریق فرم انتهای همین صفحه ارسال نمایند.

   --------------

سایت کتابهای صوتی خودشناسی:

KhodshenasiAudioBooks.blogspot.com

سایت جیدو کریشنامورتی به فارسی:

    Krishnamurti-ir.blogspot.com

ویدیو کلیپ مولاناپلی! :

---------------

فایل صوتی بحث علیرضا دربارهء "خودباخته‌گی":

.: "خودباخته‌گی" صحبت علیرضا :.

برای دانلود مستقیم این بخش، بروی لینک زیر راست‌کلیک کنید و Save Target As را انتخاب کنید:

.: دانلود مستقیم فایل صوتی صحبت علیرضا دربارهء "خودباخته‌گی" :.

--------------

فایل صوتی  و فایل متن مقالهء "زمین جدید" اثر اکهارت تول، قرائت شده و ترجمه شده توسط خانم ایمان:

   (برای دریافت فایل متن، بروی این لینک کلیک کنید) :

.: متن مقالهء "زمین جدید" :.

  قرائت مقاله توسط خانم ایمان:

.: "زمین جدید" :.

برای دانلود مستقیم این بخش، بروی لینک زیر راست‌کلیک کنید و Save Target As را انتخاب کنید:

.: دانلود مستقیم فایل صوتی مقالهء "زمین جدید" :.

--------------

شش فایل متن خلاصه برداری شدهء جلسات اول تا چهارم، توسط خانم سوگند:

.: خلاصهء جلسه اول :.

.: خلاصهء جلسه دوم :.

.: خلاصهء جلسه سوم :.

.: خلاصهء جلسه چهارم :.

.: خلاصهء جلسه پنجم :.

.: خلاصهء جلسه ششم :.

   --------------

دو فایل صوتی از رضا با موضوعیت خلاصه‌برداری از دو فصل از کتاب "قدرت حال" The Power of Now:

.: قسمت اول :.

برای دانلود مستقیم این قسمت، بروی لینک زیر راست‌کلیک کنید و Save Target As را انتخاب کنید:

.: دانلود مستقیم قسمت اول صحبت رضا درباره خلاصه‌برداری از کتاب "قدرت حال" :.

.: قسمت دوم :.

برای دانلود مستقیم این قسمت، بروی لینک زیر راست‌کلیک کنید و Save Target As را انتخاب کنید:

.: دانلود مستقیم قسمت دوم صحبت رضا درباره خلاصه‌برداری از کتاب "قدرت حال" :.

--------------

   صفحهء حمایت از جلسات

-------------

معرفی لینک "مقدمهء جلسات شرح مثنوی" تهیه شده توسط آقا و خانم اسلامی از توکیو:

.: مقدمهء جلسات شرح مثنوی :.

دوستان تازه‌وارد حتماً لینک فوق را مطالعه نمایند.