+ پس از خواندن داستان، در صورت تمایل، نظر و تفسیر خود را از طریق بخش "پیام‌ها و نظرات" در پایین صفحه، ارسال نمائید.
 

دفتر دوم بيت 2911

قصه‌ي آن شخص کي اشتر ضاله‌ي خود مي‌جست و مي‌پرسيد

اشتري گم کردي و جستيش چست             چون بيابي چون نداني کان تست؟

ضاله چه بود؟ ناقه‌ي گم کرده‌اي                   از کفت بگريخته در پرده‌اي

آمده در بار کردن کاروان                              اشتر تو زان ميان گشته نهان

مي‌دوي اين سو و آن سو خشک‌لب             کاروان شد دور و نزديکست شب

رخت مانده بر زمين در راه خوف                   تو پي اشتر دوان گشته بطوف

کاي مسلمانان که ديدست اشتري              جسته بيرون بامداد از آخري

هر که بر گويد نشان از اشترم                     مژدگاني مي‌دهم چندين درم

باز مي‌جويي نشان از هر کسي                 ريش خندت مي‌کند زين هر خسي

که اشتري ديديم مي‌رفت اين طرف            اشتري سرخي به سوي آن علف

آن يکي گويد بريده گوش بود                       وآن دگر گويد جلش منقوش بود

آن يکي گويد شتر يک چشم بود                 وآن دگر گويد ز گر، بي پشم بود

از براي مژدگاني صد نشان                         از گزافه هر خسي کرده بيان

متردد شدن در ميان مذهبهاي مخالف و بيرون‌شو و مخلص يافتن

همچنانک هر کسي در معرفت                    مي‌کند موصوف غيبي را صفت

فلسفي از نوع ديگر کرده شرح                    باحثي مر گفت او را کرده جرح

وآن دگر در هر دو طعنه مي‌زند                     وآن دگر از زرق جاني مي‌کند

هر يک از ره اين نشانها زان دهند                تا گمان آيد که ايشان زان ده‌اند

اين حقيقت دان نه حق‌اند اين همه              نه به کلي گمرهانند اين رمه

آنک گويد جمله حق‌اند احمقيست               وانک گويد جمله باطل او شقيست

...

شرح فايده‌ي حکايت آن شخص شتر جوينده

اشتري گم کرده‌اي اي معتمد                      هر کسي ز اشتر نشانت مي‌دهد

تو نمي‌داني که آن اشتر کجاست                ليک داني کين نشانيها خطاست

وانک اشتر گم نکرد او از مري                      همچو آن گم کرده جويد اشتري

که بلي من هم شتر گم کرده‌ام                   هر که يابد اجرتش آورده‌ام

تا در اشتر با تو انبازي کند                          بهر طمع اشتر اين بازي کند

هرچه را گويي خطا بود آن نشان                 او به تقليد تو مي‌گويد همان

او نشان کژ بنشناسد ز راست                    ليک گفتت آن مقلد را عصاست

...

پيش آنکس که نه صاحب اشتريست            کو درين جست شتر بهر مريست

زين نشان راست نفزودش يقين                  جز ز عکس ناقه‌جوي راستين

بوي برد از جد و گرميهاي او                         که گزافه نيست اين هيهاي او

اندرين اشتر نبودش حق ولي                     اشتري گم کرده است او هم بلي

طمع ناقه‌ي غير روپوشش شده                   آنچ ازو گم شد فراموشش شده

هر کجا او مي‌دود اين مي‌دود                      از طمع هم‌درد صاحب مي‌شود

کاذبي با صادقي چون شد روان                   آن دروغش راستي شد ناگهان

اندر آن صحرا که آن اشتر شتافت                 اشتر خود نيز آن ديگر بيافت

چون بديدش ياد آورد آن خويش                   بي طمع شد ز اشتر آن يار و خويش

آن مقلد شد محقق چون بديد                    اشتر خود را که آنجا مي‌چريد

او طلب‌کار شتر آن لحظه گشت                   مي‌نجستش تا نديد او را بدشت

بعد از آن تنهاروي آغاز کرد                          چشم سوي ناقه‌ي خود باز کرد

گفت آن صادق مرا بگذاشتي                      تا باکنون پاس من مي‌داشتي

گفت تا اکنون فسوسي بوده‌ام                    وز طمع در چاپلوسي بوده‌ام

اين زمان هم درد تو گشتم که من               در طلب از تو جدا گشتم بتن

از تو مي‌دزديدمي وصف شتر                      جان من ديد آن خود، شد چشم‌پر

تا نيابيدم نبودم طالبش                             مس کنون مغلوب شد زر غالبش

سياتم شد همه طاعات شکر                     هزل شد فاني و جد اثبات، شکر

سياتم چون وسيلت شد بحق                    پس مزن بر سياتم هيچ دق

مر ترا صدق تو طالب کرده بود                      مر مرا جد و طلب صدقي گشود

صدق تو آورد در جستن ترا                      جستنم آورد در صدقي مرا

تخم دولت در زمين مي‌کاشتم                    سخره و بيگار مي‌پنداشتم

آن نبد بيگار کسبي بود چست                    هر يکي دانه که کشتم صد برست

دزد سوي خانه‌اي شد زير دست                  چون در آمد ديد کان خانه‌ي خودست

گرم باش اي سرد تا گرمي رسد                  با درشتي ساز تا نرمي رسد

آن دو اشتر نيست آن يک اشترست             تنگ آمد لفظ معني بس پرست

لفظ در معني هميشه نارسان                    زان پيمبر گفت قد کل لسان

نطق اصطرلاب باشد در حساب                   چه قدر داند ز چرخ و آفتاب

خاصه چرخي کين فلک زو پره‌ايست             آفتاب از آفتابش ذره‌ايست

نظرات دوستان:

» برای نوشتن نظرتان درباره داستان یا هر موضوع مرتبط با این جلسه، به قسمت "پیامها و نظرات" در همین صفحه(پایین‌) مراجعه کنید.