1. شرح و بررسی حکایت "... تعزیت داشتن شیعه‌ی اهل حلب هر سالی در ایام عاشورا ..."، دفتر ششم مثنوی معنوی، بیت 777
 

          2. شرح دو غزل از دیوان کبیر:
 

    موضوعات: 

           1. شرح و بررسی حکایت "... تعزیت داشتن شیعه‌ی اهل حلب هر سالی در ایام عاشورا ..."، دفتر ششم مثنوی معنوی، بیت 777
 

          2. شرح دو غزل از دیوان کبیر:
 

                          1-2. غزل شماره 1827بمطلع‌: "دوش چه خورده ای دلا؟ راست بگو، نهان مکن ..."
                          2-2. غزل شماره 1750بمطلع‌: "تلخی نکند شیرین‌ذقنم           خالی نکند از می دهنم"



                                  ------------------------

 1. شرح و بررسی حکایت "... تعزیت داشتن شیعه‌ی اهل حلب هر سالی در ایام عاشورا ..."، دفتر ششم مثنوی معنوی، بیت 777
 

     تشبيه مغفلي کي عمر ضايع کند و وقت مرگ در آن تنگاتنگ توبه و استغفار کردن گيرد به تعزيت داشتن شيعه‌ي اهل حلب هر سالي در ايام عاشورا به دروازه‌ي انطاکيه و رسيدن غريب شاعر از سفر و پرسيدن کي اين غريو چه تعزيه است

روز عاشورا همه اهل حلب                         باب انطاکيه اندر تا به شب

گرد آيد مرد و زن جمعي عظيم                    ماتم آن خاندان دارد مقيم

ناله و نوحه کنند اندر بکا                            شيعه عاشورا براي کربلا

بشمرند آن ظلمها و امتحان                        کز يزيد و شمر ديد آن خاندان

نعره‌هاشان مي‌رود در ويل و وشت               پر همي‌گردد همه صحرا و دشت

يک غريبي شاعري از ره رسيد                   روز عاشورا و آن افغان شنيد

شهر را بگذاشت و آن سوي راي کرد             قصد جست و جوي آن هيهاي کرد

پرس پرسان مي‌شد اندر افتقاد                   چيست اين غم بر که اين ماتم فتاد

اين رئيس زفت باشد که بمرد                      اين چنين مجمع نباشد کار خرد

نام او و القاب او شرحم دهيد                      که غريبم من شما اهل ده ايد

چيست نام و پيشه و اوصاف او                    تا بگويم مرثيه ز الطاف او

مرثيه سازم که مرد شاعرم                        تا ازينجا برگ و لالنگي برم

آن يکي گفتش که هي ديوانه‌اي                  تو نه‌اي شيعه عدو خانه‌اي

روز عاشوار نمي‌داني که هست                  ماتم جاني که از قرني به است

پيش مؤمن کي بود اين غصه خوار                قدر عشق گوش، عشق گوشوار

پيش مؤمن ماتم آن پاک‌روح                         شهره‌تر باشد ز صد طوفان نوح

نکته گفتن آن شاعر جهت طعن شيعه حلب

گفت آري ليک کو دور يزيد                           کي بدست اين غم؟ چه دير اينجا رسيد!

چشم کوران آن خسارت را بديد                   گوش کران آن حکايت را شنيد

خفته بودستيد تا اکنون شما                      که کنون جامه دريديت از عزا

پس عزا بر خود کنيد اي خفتگان                  زانک بد مرگيست اين خواب گران

روح سلطاني ز زنداني بجست                    جامه چه درانيم و چون خاييم دست

چونک ايشان خسرو دين بوده‌اند                 وقت شادي شد چو بشکستند بند

سوي شادروان دولت تاختند                       کنده و زنجير را انداختند

روز ملکست و گش و شاهنشهي                گر تو يک ذره ازيشان آگهي

ور نه‌اي آگه برو بر خود گري                         زانک در انکار نقل و محشري

بر دل و دين خرابت نوحه کن                       که نمي‌بيند جز اين خاک کهن

ور همي ‌بيند چرا نبود دلير                         پشتدار و جانسپار و چشم‌سير

در رخت کو از مي دين فرخي                      گر بديدي بحر کو کف سخي

آنک جو ديد آب را نکند دريغ                        خاصه آن کو ديد آن دريا و ميغ

  ---------------

          2. شرح دو غزل از دیوان کبیر:
 

            1-2. شرح غزل شماره 1827

                   (براي ديدن تصوير و خوانش اين غزل، اينجــا کليک کنيد)

دوش چه خورده ای دلا راست بگو نهان مکن            چون خمشان بی گنه روی بر آسمان مکن
باده خاص خورده ای نقل خلاص خورده ای               بوی شراب می زند خربزه در دهان مکن
روز الست جان تو خورد میی ز خوان تو                   خواجه لامکان تویی بندگی مکان مکن
دوش شراب ریختی وز بر ما گریختی                       بار دگر گرفتمت بار دگر چنان مکن
من همگی تراستم مست می وفاستم                   با تو چو تیر راستم تیر مرا کمان مکن
ای دل پاره پاره ام دیدن او است چاره ام                   او است پناه و پشت من تکیه بر این جهان مکن
ای همه خلق نای تو پر شده از نوای تو                    گر نه سماع باره ای دست به نای جان مکن
نفخ نفخت کرده ای در همه دردمیده ای                   چون دم توست جان نی بی نی ما فغان مکن
کار دلم به جان رسد کارد به استخوان رسد               ناله کنم بگویدم دم مزن و بیان مکن
ناله مکن که تا که من ناله کنم برای تو                     گرگ تویی شبان منم خویش چو من شبان مکن
هر بن بامداد تو جانب ما کشی سبو                       کای تو بدیده روی من روی به این و آن مکن
شیر چشید موسی از مادر خویش ناشتا                  گفت که مادرت منم میل به دایگان مکن
باده بنوش مات شو جمله تن حیات شو                   باده چون عقیق بین یاد عقیق کان مکن
باده عام از برون باده عارف از درون                           بوی دهان بیان کند تو به زبان بیان مکن

                                از تبریز شمس دین می رسدم چو ماه نو

                               چشم سوی چراغ کن سوی چراغدان مکن
 

           2-2. شرح غزل شماره 1750:

                   (براي ديدن تصوير و خوانش اين غزل، اينجــا کليک کنيد)

تلخی نکند شیرین ذقنم              خالی نکند از می دهنم
عریان کندم هر صبحدمی             گوید که بیا من جامه کنم
در خانه جهد مهلت ندهد             او بس نکند پس من چه کنم
از ساغر او گیج است سرم           از دیدن او جان است تنم
تنگ است بر او هر هفت فلک       چون می رود او در پیرهنم
از شیره او من شیردلم                در عربده اش شیرین سخنم
می گفت که تو در چنگ منی        من ساختمت چونت نزنم
من چنگ توام بر هر رگ من          تو زخمه زنی من تن تننم

                       حاصل تو ز من دل برنکنی

                  دل نیست مرا من خود چه کنم
 

نظرات دوستان:

» برای نوشتن نظرتان درباره داستان یا هر موضوع مرتبط با این جلسه، به قسمت "پیامها و نظرات" در همین صفحه(پایین‌) مراجعه کنید.